کاشی مینیاتور چیست؟ 

معرفی کاشی مینیاتور

کاشی مینیاتور از جمله هنرهای سنتی است که سابقه‌ی آن به کشورهایی مانند ایران، هند، و ترکیه باز می‌گردد. این نوع کاشی یکی از مدل های کاشی سنتی است. هنرمندان برای تولید کاشی مینیاتور تصاویری که معمولاً درون‌مایه‌ی مذهبی، تاریخی، اساطیری، یا طبیعی دارد را به روی قطعه‌های کاشی ترسیم و رنگ‌آمیزی می‌کنند. کاشی مینیاتور جایگاه ویژه ایی در هنر کاشیکاری سنتی و ایرانی داشته است. 

تاریخچه هنر مینیاتور در ایران

این هنر از واژه‌ی لاتین minimum natural مشتق شده، و به معنای طبیعت کوچک شده است. این واژه در دوره‌ی قاجار و به دنبال تاثیرپذیری زبان فارسی از زبان فرانسوی وارد واژه‌های زبان فارسی شد. برخی روایت‌ها سابقه‌ی این هنر را مربوط به پیش از اسلام و نقاشی‌های مانی در دوره‌ی ساسانی می‌دانند. پس از آن، در دوران اسلامی، این هنر با تاثیرپذیری‌های مختلف فرهنگی و هنری از شرق و غرب تحولاتی را طی فراوانی را کرد، و مکتب‌های مختلفی مانند مکتب تبریز، مکتب بغداد، مکتب شیراز، مکتب مظفریان، مکتب تیموریان، و مکتب قاجار به وجود آمد.

تولید کاشی مینیاتور

اگرچه طراحی، مصالح، ابزار و روش تولید کاشی مینیاتور از گذشته تغییراتی داشته، ولی ‌کلیت مراحل تولید آن تغییر زیادی نکرده است. برای تولید کاشی مینیاتور ابتدا کاشی‌های بدنه، که به بیسکوییت کاشی مشهور است، را روی زمین پهن می‌کنند. سپس، با استفاده از لعاب‌های رنگی، طرح و رنگ‌ها را روی کاشی‌ها منتقل می‌کنند. بعد از خشک‌شدن ابتدایی لعاب‌ها، کاشی‌ها را در کوره با دمای حدود 900 درجه‌ی سانتی‌‌گراد قرار می‌دهند تا لعاب‌ها پخته و رنگ‌ها تثبیت شود. با طی‌شدن این مرحله طرح‌ و رنگ‌ در مقابل فرسایش طبیعی و انسانی کاملاً مقاوم می‌‎شود، و آماده‌ی نصب خواهد بود.

کاربرد کاشی مینیاتور

کاشی مینیاتور به صورت منفرد یا در ترکیب با سایر کاشی‌ها قابل استفاده است. در صورت ترکیب‌ کاشی مینیاتور لازم است که تناسب بین کاشی زمینه و کاشی مینیاتور در نظر گرفته شود. به عنوان مثال، اگر کاشی زمینه رنگ سفید، آبی، یا روشن است، از کاشی مینیاتور با رنگ‌های گرم و تیره استفاده شود تا تضاد ایجاد شود. یا، اگر طرح کاشی زمینه ساده است، از کاشی مینیاتور با طرح‌های پیچیده استفاده کرد تا جذابیت بیشتری به فضا بدهد. 

امروزه نیز علاقه‌ی مردم به زیبایی این هنر باعث شده که از کاشی مینیاتور در بناهای عمومی و خانه‌های مسکونی استفاده شود. کاربرد این هنر سنتی در ساختمان‌های معاصر نشان‌دهنده‌ی ظرفیت بالای این هنر است.